بررسی پاسخ دهی زنجیره تراشه

معرفی خدمت:

تست بررسی پاسخ دهی زنجیره تراشه در مطالعات مرتبط با بررسی آسم، فیبروز ریوی و COPD یا بیماری مزمن انسدادی ریه استفاده می‌شود. در این تست اثر بخشی عصاره‌ و یا داروی مورد نظر در کاهش حساسیت مجاری تنفسی و کاهش التهاب در حیوان آزمایشگاهی نظیر رت مورد بررسی قرار می‌گیرد. در صورت دریافت نتایج مثبت از تست بررسی پاسخ دهی زنجیره تراشه می‌توان از عصاره و یا داروی مورد نظر برای اهداف درمانی در بیماری‌های مزمن انسدادی ریه، فیبروز و یا آسم استفاده نمود.

این مرکز آزمایشگاهی آمادگی ارائه خدمت انجام تست بررسی پاسخ دهی زنجیره تراشه در حیوان آزمایشگاهی را دارا می‌باشد. تمامی پژوهشگران، دانشجویان و اساتید محترم می‌توانند از خدمت فوق در پیشبرد اهداف مطالعاتی و طرح‌‎های تحقیقاتی خود بهره‌مند شوند.

.

مروری بر بیماری‌های تنفسی:

.

آسم بیماری التهابی مزمن راه‌های هوایی است. در این بیماری التهاب، تورم و اسپاسم در راه‌های هوایی نظیر برونش و برونشیول‌ها رخ می‌دهد. این تورم و انقباض عضلات صاف جدار تنفسی فرد منجر به تنگ شدن مجاری تنفسی وی می‌شود. تولید مخاط در مجاری تنفسی نیز افزایش می‌یابد. به این ترتیب فرد دچار سرفه‌های مداوم و یا تنگی نفش می‌شود.

بیماری‌ مزمن انسدادی ریه (COPD; Chronic obstructive pulmonary disease) نوعی انسداد ریوی می‌باشد که با تنگی نفس و سرفه همراه است. افراد مبتلا به برونشیت مزمن بیشتر در معرض ابتلا به COPD قرار دارند. در این بیماری نیز مشابه آسم، قرار گرفتن فرد در معرض محرک‌خای خارجی منجر به التهاب مجاری نفسی می‌شود. این التهاب همراه با آماس سبب تنگ شدن مجاری هوایی می‌شود. COPD در نهایت منجر به آمفیزم ریوی یا آسیب و تخریب بافت پارانشیم ریه می‌شود. به این صورت ریه‌ها خاصیت ارتجاعی خود را از دست می‌دهند و قدرت تبادل اکسیژن آن‌ها کاهش می‌یابد.

.

تست بررسی پاسخ دهی تراشه:

.

در تست بررسی پاسخ دهی زنجیره تراشه ابتدا حیوانات آزمایشگاهی از جمله رت به صورت مستقیم از طریق تنفس در معرض عوامل سمی و تاکسیک قرار می‌گیرند. به این طریق حیوان آزمایشگاهی مورد آزمون با استنشاق یک محرک شیمیایی تاکسیک، دچار مشکلات آسیب تنفسی نظیر آسم، فیبروز ریه (Pulmonary fibrosis) و یا بیماری‌ مزمن انسدادی ریه (COPD; Chronic obstructive pulmonary disease) می‌شود. در مرحله بعد این حیوانات آزمایشگاهی در معرض عصاره و یا دارو مورد نظر قرار می‌گیرند. به این روش اثربخشی این عصاره‌ و یا داروی موردنظر در کاهش حساسیت مجاری تنفسی و کاهش التهاب مورد بررسی قرار می‌گیرد. در صورت دریافت نتایج مثبت از تست بررسی پاسخ دهی زنجیره تراشه می‌توان از عصاره و یا داروی مورد نظر برای اهداف درمانی در بیماری‌های مزمن انسدادی ریه، فیبروز و یا آسم استفاده نمود.

در این تست حیوان به مدت تقریبا 16 روز تحت درمان با عصاره یا دارو مورد نظر قرار می‌گیرد. سپس با انجام عمل جراحی بافت تراشه (trachea) حیوان به منظور بررسی پاسخ دهی از بدن خارج می‌شود. چنانچه در این مدت التهاب راه‌های هوایی نظیر برونش و برونشیول‌ها کاهش یابد و از تورم مجاری تنفسی که منجر به تنگ و باریک شدن راه‌های هوایی می‌شود کاسته شود می‌توان گفت که دارو در دمان آسم موثر می‌باشد.

با استفاده از دستگاه ثبت داده‌ها (سیستم پاورلب)، میزان پاسخ دهی به دارو بررسی می‌شود. در این روش از آگونیست متاکولین استفاده می‌شود. از این طریق درمیابیم عصاره یا داروی مورد نظر ما تا چه میزان در مقابل متاکولین مقاومت دارد.

بر اساس رسم نمودار منحنی غلظت-پاسخ متاکولین در گروه‌های حساس شده با دارو یا عصاره و آنالیز داده‌ها توسط دستگاه نتایج تست تفسیر می‌شود. هرچه نمودار صعودی باشد نشان می‌دهد عصاره یا داروی مورد استفاده اثرات مطلوب تری داشته است. به عبارتی دیگر تراشه نسبت با آن عصاره پاسخ دهی داشته است.

.

گروه های هدف استفاده از این خدمت:

.

کلیه اساتید، دانشجویان و پژوهشگران گروه‌های ففارماکولوژی، بیوشیمی، تغذیه، تربیت بدنی و آناتومی می‌توانند از خدمت فوق برای بررسی عصاره‌ها و یا داروهای موثر بر کاهش حساسیت مجاری تنفسی در حیوانات آزمایشگاهی از قبیل رت (موش آزمایشگاهی) استفاده کنند.