الکتروشوک قلبی یکی از حیاتی‌ترین ابزارها برای نجات بیماران دچار ایست قلبی است که با اعمال یک شوک الکتریکی کنترل‌شده، ریتم طبیعی قلب را بازمی‌گرداند. تحقیقات نشان می‌دهد که هر دقیقه تأخیر در استفاده از الکتروشوک، شانس زنده ماندن بیمار را تا ۱۰ درصد کاهش می‌دهد، درحالی‌ که استفاده سریع از این دستگاه می‌تواند احتمال بقا را تا ۴۵ درصد افزایش دهد. بااین‌حال، تأخیر در احیا و دسترسی محدود به این دستگاه در بسیاری از مواقع، چالشی جدی محسوب می‌شود. در ادامه این مقاله، با نحوه عملکرد، شرایط استفاده و اهمیت این دستگاه در احیای بیماران آشنا خواهید شد.

.

.

الکتروشوک قلبی

.

تاریخچه دستگاه الکتروشوک قلبی

دستگاه شوک الکتریکی قلب یا دفیبریلاتور، یکی از نوآوری‌های مهم پزشکی است که نخستین بار در سال ۱۸۹۹ با آزمایش بر روی قلب سگ توسط دو فیزیولوژیست سوئیسی مطرح شد، اما تا دهه‌ها توجهی به آن نشد. بعدها دکتر آلبرت هیمن در دهه ۱۹۳۰ اولین نمونه کاربردی آن را طراحی کرد و سپس کلود بک در سال ۱۹۴۷ اولین نجات موفق با این دستگاه را ثبت کرد. با وجود پیشرفت‌های اولیه، چالش اصلی، غیرقابل‌حمل بودن دستگاه‌ها بود تا اینکه فرانک پنتریج با ساخت نسخه قابل‌حمل آن در سال ۱۹۷۸، تحولی بزرگ در طب اورژانس ایجاد کرد. امروزه این دستگاه‌ها در اماکن عمومی نصب می‌شوند تا در مواقع بحرانی، پیش از رسیدن نیروهای امدادی، جان انسان‌ها نجات یابد.

.

الکتروشوک قلبی چیست؟

.

الکتروشوک قلبی یک روش درمانی اورژانسی است که برای بازگرداندن ریتم طبیعی قلب در بیمارانی که دچار آریتمی‌های خطرناک یا ایست قلبی شده‌اند، استفاده می‌شود. در این روش، با استفاده از دستگاهی به نام دفیبریلاتور، یک شوک الکتریکی کنترل‌شده به عضله قلب اعمال می‌شود تا فعالیت غیرطبیعی آن متوقف شده و فرصتی برای بازگشت به ریتم طبیعی فراهم شود. این روش به‌ویژه در موارد فیبریلاسیون بطنی و تاکی‌کاردی بطنی بدون نبض بسیار مؤثر است و در صورت استفاده سریع، می‌تواند جان بیمار را نجات دهد.

الکتروشوک قلبی معمولا در شرایط اورژانسی توسط پرسنل پزشکی، امدادگران اورژانس و حتی افراد عادی (در صورت دسترسی به دستگاه‌های خودکار AED) انجام می‌شود. این روش در محیط‌های بیمارستانی، آمبولانس‌ها و حتی اماکن عمومی که مجهز به دفیبریلاتور هستند، قابل اجرا است. ازآنجاکه هر دقیقه تأخیر در اعمال شوک می‌تواند شانس زنده ماندن بیمار را به‌شدت کاهش دهد، دسترسی سریع به این دستگاه و آگاهی از نحوه استفاده از آن نقش مهمی در افزایش نرخ بقای بیماران دارد.

.

در چه شرایطی از الکتروشوک قلبی استفاده می‌شود؟

.

الکتروشوک قلبی یک روش درمانی حیاتی برای اصلاح ریتم‌های غیرطبیعی قلب و جلوگیری از عوارض جدی ناشی از آریتمی‌های خطرناک است. در ادامه، به مهم‌ترین شرایطی که در آن‌ها از این روش استفاده می‌شود، اشاره خواهیم کرد.

.

۱. ایست قلبی ناگهانی

.

ایست قلبی یکی از خطرناک‌ترین شرایط پزشکی است که در آن، قلب به‌طور ناگهانی از تپش بازمی‌ایستد و جریان خون‌رسانی به مغز و سایر اندام‌ها متوقف می‌شود. در این وضعیت، بیمار هوشیاری خود را از دست داده، به تحریکات محیطی پاسخ نمی‌دهد و نبض ندارد. الکتروشوک قلبی یکی از سریع‌ترین و مؤثرترین روش‌های احیا در چنین شرایطی است که می‌تواند با اعمال یک شوک الکتریکی، فعالیت قلب را مجدداً فعال کرده و شانس زنده ماندن بیمار را افزایش دهد.

.

۲. فیبریلاسیون بطنی (VF)

.

فیبریلاسیون بطنی یکی از خطرناک‌ترین انواع آریتمی‌های قلبی است که باعث ایجاد انقباضات نامنظم و ناهماهنگ در عضلات قلب می‌شود. در این وضعیت، قلب توانایی پمپاژ مؤثر خون را از دست داده و بیمار به‌سرعت به سمت ایست قلبی پیش می‌رود. در چنین مواردی، الکتروشوک قلبی می‌تواند این ریتم نامنظم را متوقف کرده و به قلب اجازه دهد تا مجدداً ریتم طبیعی خود را بازیابد.

.

.

۳. تاکی‌کاردی بطنی (VT)

.

تاکی‌کاردی بطنی یک ناهنجاری قلبی است که در آن بطن‌های قلب با سرعتی غیرطبیعی منقبض می‌شوند. این وضعیت اگر ادامه یابد، می‌تواند منجر به کاهش شدید خون‌رسانی و در نهایت ایست قلبی شود. در مواردی که این آریتمی تهدیدکننده حیات باشد، الکتروشوک به‌عنوان یک روش درمانی مؤثر برای متوقف کردن ضربان‌های سریع و بازگرداندن ریتم طبیعی قلب مورد استفاده قرار می‌گیرد.

.

۴. فیبریلاسیون دهلیزی (AF) 

.

فیبریلاسیون دهلیزی یکی از شایع‌ترین اختلالات ریتم قلب است که در آن دهلیزهای قلب به‌طور نامنظم منقبض می‌شوند. اگرچه این وضعیت همیشه نیاز به دفیبریلاسیون ندارد، اما در شرایطی که بیمار به درمان‌های دارویی پاسخ نمی‌دهد یا در وضعیت اضطراری قرار دارد، الکتروشوک قلبی می‌تواند به تنظیم مجدد ریتم طبیعی قلب کمک کند.

.

الکتروشوک قلبی در بسیاری از موارد، یک ابزار نجات‌بخش محسوب می‌شود که می‌تواند در صورت استفاده سریع و صحیح، جان بیماران را از خطر مرگ نجات دهد.

.

انواع دستگاه‌های الکتروشوک قلبی

.

برای درمان آریتمی‌های خطرناک و ایست قلبی، از انواع مختلف دفیبریلاتورها استفاده می‌شود که هرکدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. در ادامه، با انواع این دستگاه‌ها و نحوه عملکرد آن‌ها آشنا می‌شوید.

.

۱. دفیبریلاتور خارجی خودکار (AED)

.
این نوع دستگاه‌ها برای استفاده در شرایط اضطراری طراحی شده‌اند و معمولاً در اماکن عمومی مانند فرودگاه‌ها، مراکز خرید و ورزشگاه‌ها قرار داده می‌شوند. دفیبریلاتور خارجی خودکار (AED) پس از اتصال به بیمار، به‌طور خودکار ریتم قلب را بررسی می‌کند و در صورت نیاز، یک شوک الکتریکی برای بازگرداندن ریتم طبیعی ارسال می‌کند. این دستگاه برای استفاده افراد غیرمتخصص طراحی شده و دارای راهنمای صوتی برای اجرای صحیح عملیات احیا است.

.

۲. دفیبریلاتور خارجی دستی

.
این دستگاه‌ها معمولاً در بیمارستان‌ها و آمبولانس‌ها استفاده می‌شوند و برخلاف AED، به تنظیمات دستی توسط پزشک یا تکنسین اورژانس نیاز دارند. دفیبریلاتور خارجی دستی امکان انتخاب میزان انرژی شوک و زمان اعمال آن را به متخصصان می‌دهد. از آنجا که این دستگاه به‌طور خودکار ریتم قلب را تحلیل نمی‌کند، کاربر باید وضعیت بیمار را ارزیابی کرده و شوک را در زمان مناسب اعمال کند.

.

۳. دفیبریلاتور قابل کاشت (ICD)

.
این دستگاه کوچک در بدن بیمار، معمولاً زیر استخوان ترقوه، کاشته می‌شود و به‌طور دائم ضربان قلب را تحت نظر دارد. در صورت بروز آریتمی‌های شدید، دفیبریلاتور قابل کاشت (ICD) به‌طور خودکار یک شوک الکتریکی ارسال می‌کند تا از ایست قلبی جلوگیری شود. برخی از مدل‌های جدیدتر این دستگاه، علاوه بر دفیبریلاسیون، به‌عنوان ضربان‌ساز قلبی نیز عمل می‌کنند. این روش برای بیمارانی که در معرض خطر بالای آریتمی‌های تهدیدکننده حیات هستند، توصیه می‌شود.

.

۴. دفیبریلاتور پوشیدنی (WCD)

.
دفیبریلاتور پوشیدنی (WCD) مانند یک جلیقه زیر لباس بیمار قرار می‌گیرد و برای بیمارانی استفاده می‌شود که نیاز به محافظت موقت در برابر آریتمی‌های خطرناک دارند اما شرایط لازم برای کاشت ICD را ندارند. این دستگاه به‌طور مداوم ریتم قلب را پایش کرده و در صورت تشخیص یک آریتمی شدید، به‌طور خودکار شوک الکتریکی اعمال می‌کند. یکی از مزایای این دستگاه، عدم نیاز به جراحی برای کاشت آن است.

.

استفاده از هر یک از این دستگاه‌ها بسته به شرایط بیمار و تشخیص پزشک متفاوت است، اما درنهایت، هدف تمامی این دستگاه‌ها نجات جان بیماران از طریق تنظیم و تثبیت ریتم قلب است.

.

.

.

.

.

خرید الکتروشوک قلبی از ساینس بازار 

با خرید الکتروشوک قلبی از ساینس بازار، خیالتان از کیفیت و اصالت کالا راحت است زیرا دارای دارای ISO 13485:2016 می‌باشد. ما این محصول را با ۵ سال گارانتی معتبر و پشتیبانی پس از خرید در کنار شما هستیم تا تجربه‌ای ایمن و مطمئن داشته باشید. تمامی محصولات مورد تایید پارک علم و فناوری زیر نظر دانشگاه علوم پزشکی مشهد هستند، بنابراین می‌توانید با اطمینان خرید کنید.

.

سخن پایانی

در این مقاله، به بررسی جامع الکتروشوک قلبی، نحوه عملکرد و نقش حیاتی آن در احیای بیماران دچار ایست قلبی پرداخته‌ایم. ابتدا مفهوم و کاربرد این دستگاه را توضیح دادیم و شرایطی که نیاز به استفاده از آن دارد، از جمله ایست قلبی ناگهانی، فیبریلاسیون بطنی، تاکی‌کاردی بطنی و برخی موارد فیبریلاسیون دهلیزی را بررسی کرده‌ایم. سپس انواع مختلف دستگاه‌های الکتروشوک، از جمله دفیبریلاتور خارجی خودکار (AED)، دفیبریلاتور خارجی دستی، دفیبریلاتور قابل کاشت (ICD) و دفیبریلاتور پوشیدنی (WCD) را معرفی کرده سپس ویژگی‌های هر یک را شرح داده‌ایم. در نهایت اهمیت دسترسی سریع به این دستگاه و راهکارهای بهبود استفاده از آن را مورد بحث قرار دادیم.